Mijn 6 tips om om te gaan met een hoogbegaafd kind in het gezin

De eerste gesprekken en nabesprekingen over Ellis zijn ondertussen achter de rug. Enerzijds waren ze confronterend (de voorsprong bleek nog veel omvangrijker en groter dan wij aanvankelijk dachten), maar ook rustgevend (we moeten nu niet meer twijfelen, we weten goed waar we voor staan en we voelen ons gesteund om het goed aan te pakken). Ellis blijkt een voorsprong te hebben van ruim twee jaar op zowat alle vlakken (lezen, letterkennis, rekenen, getallenkennis, wiskundige vraagstukjes…). Dat komt in haar geval dus neer op niveau einde eerste leerjaar, begin tweede leerjaar. Met de juiste aanpak hopen we haar toch succesvol en vooral gelukkig naar school te laten gaan volgend jaar.

Mochten er nog mensen zijn die merken dat hun kind een grote voorsprong heeft, hierbij enkele tips die mij/ons hier goed geholpen hebben. Misschien heeft iemand er wel iets aan in zijn/haar zoektocht:

1. Negeer domme opmerkingen, mensen die denken dat je gewoon wilt stoefen-over-je-geweldige-kind en mensen die altijd antwoorden met “oh, maar dat kan mijn kind ook al hoor”. Ik snap waar het vandaan komt, ik zou het vroeger waarschijnlijk ook wel gedacht hebben, maar écht: als iemand mij iets vraagt over Ellis en ik gewoon eerlijk antwoord, dan is dat echt niet om te stoefen. Altijd fijn als je kind goed meekan, maar echt waar: een kind met zo’n grote ontwikkelingsvoorsprong dat is toch echt niets om jaloers op te zijn. Het gaat ook over zoveel meer dan “slim” zijn. Ik vermijd het onderwerp eigenlijk gewoon zo veel mogelijk tegen andere mensen en praat er voornamelijk over met mijn eigen familie of met mensen in een gelijke situatie (zie puntje 3).
2. Laat u op tijd bijstaan, informeren of adviseren door mensen die er meer ervaring mee en kennis van hebben. Aangezien het leven met Ellis soms een echte zoektocht is, gaat het ook altijd gepaard met tijden van stress en onzekerheid. Doen we het wel goed? Pakken we de dingen juist aan? Hoe kunnen we haar blij, content en gemotiveerd houden? Wij zaten tot nu toe twee keer compleet met de handen in het haar (enkele jaren geleden al’s en nu recentelijk). Twee maal voelde ik dat we er zelf niet gingen uitgeraken. En dus ging ik op zoek naar informatie en maakte ik een afspraak bij een kinderpsycholoog. Deze keer besloten we ook een vorderingsonderzoek te laten doen bij Gemz. Zo kregen we heel concrete tips en advies in de scholenkwestie (Hoe kunnen ze het best differentiëren? Hoe groot is haar voorsprong eigenlijk en waar ligt die vooral?). Elke keer ik van zo’n gesprek thuiskom heb ik weer wat nieuwe energie en moed. Het komt wel goed met die Ellis van ons. Al zal het soms met wat extra moeite en inzet zijn. Met ups en downs.
3. Wat ook helpt is om zoek te gaan naar mensen in dezelfde situatie. Op Facebook zijn er heel wat groepjes rond hoogbegaafdheid en ook daar heb ik al heel wat aan gehad. In contact komen met anderen, lezen dat zij met exact dezelfde problemen worstelen en herkenbare verhalen lezen. Vragen stellen en tips uitwisselen. Ook hier weer: het kan zo’n deugd doen.
4. Help uw kind om zichzelf te begrijpen. De reden waarom we Ellis een jaartje lieten versnellen was voornamelijk dat ze zich vragen begon te stellen en zich anders begon te voelen dan haar leeftijdsgenoten (“waarom lezen die nog niet?” “Waarom zijn die met andere dingen bezig dan ik”). We merkten vooral ook dat ze echt last had van al die intense emoties die ze niet altijd kan uiten of plaatsen. Hartverscheurend bijvoorbeeld als je kind in je armen ligt te huilen van “ik wil niet altijd traag zijn, maar ik weet niet hoe het anders moet” (we moeten haar vaak aanmanen om door te doen en niet te treuzelen, omdat ze vaak met haar hoofd ergens anders is). Allemaal dingen waarvan ik hoop dat ze haar kunnen helpen om ze te begrijpen en er de positieve dingen van in te zien (ze kan zo geconcentreerd aan iets werken).
5. Concentreer je niet op de negatieve, maar op de positieve kenmerken en zorg voor een grote verbondenheid. Ellis hier is ongelooflijk gevoelig in haar gevoel van verbondenheid. Ze heeft heel veel bevestiging nodig en kan zich snel afgewezen voelen. Wat bij haar gigantisch helpt is om er op te letten dat je het gevoel van verbondenheid benadrukt: let op je gezichtsuitdrukkingen, lach veel naar je kind, zeg (meer dan gemiddeld) dat je haar graag ziet, raak haar vaak aan tijdens een gesprek of gewoon tussendoor, laat voelen en zien dat je haar graag ziet, ook (en zeker) als je boos bent of als zij een woede-aanval hebben. Heb geduld en pick your battles…Als alles hier goed gaat, dan is ze de allerliefste, grappigste, coolste kleuter. Gaat het minder, dan is het meteen één en al explosie, dan is ze niet voor rede vatbaar en dan zijn de donderwolken pikzwart. Zit ik zelf in een stressy, vermoeide periode dan pikt ze dat heel snel op en dan komen we snel in een neerwaartse spiraal. Zijn we zelf chill en relax dan is zij dat meestal ook. Zeker als ik rekening hou met bovenstaande tips (die grotendeels uit het boek “Temperamentvolle kinderen” komen. Ik schreef er eerder ook al over) dan gaat het meestal echt wel goed.
6. Nummer zijn, maar minstens even belangrijk in het lijstje: verlies je andere kind(eren) niet uit het oog. Vaak wordt al je energie opgeslokt door het kind waarbij dingen niet altijd even vlot gaan. Pas daar mee op. In ons geval is er nog een extra aandachtspunt: Jools is de oudste en van nature uit erg perfectionistisch. Let er dus op dat het oudste kind in zijn waarde blijft, dat het niet bij alles de hete adem van die jongere zus voelt. Benadruk dat het jongste kind veel kan omdat het veel oppikt en leert van haar. Zorg dat niet alles een concurrentiestrijd wordt. Laat ze huiswerk bijvoorbeeld ook apart maken. Zeker omdat het leervermogen zo hoog is. Ellis pikt hier bijvoorbeeld enorm veel op door gewoon in de buurt rond te lopen als Jools haar huiswerk doet. Vanaf volgend jaar gaan we dit echt moeten scheiden. Om de voorsprong niet nog groter te maken, maar ook voor Jools haar bestwil. Elk z’n eigen hobby’s is ook een goede keuze, zo kan elk kind in zijn eigen ding uitblinken.

Mochten er nog mensen tips hebben of in een gelijkaardige situatie zitten, dan lees ik u graag in de comments of in mijn mailbox.